Mersin Mutfağı

Mersin, Çukurova’nın verimli topraklarına konumlanmış, sırtının Toros dağlarına yaslamış, Akdeniz ile harmanlanmış, kültürel çeşitliliği mutfağına yansıtabilmiş Doğu Akdeniz illerimiz arasındadır. Denizden dağlara doğru çıkdıkça, Mersin yemeklerine tüm bu coğrafyanın etkisi yansımış. Doğanın ve kültürün zenginliği Akdeniz’in verdiği balık ve diğer deniz ürünleri ile ovadan dağlara doğru değişken bir iklimin çeşitlenen tarım ürünlerine sahiptir. Deniz ürünleri ve Akdeniz yemeklerinin ağırlıkla olduğu Mersin mutfağı o kadar zengin ki, aynı zamanda hem Akdenizli ve Güney Doğulu, Arap mutfağı olabiliyor. Çeşit çeşit baharatlar, diğer taraftan ekşili yemekler ve bol acılı lezzetler geniş yer tutmaktadır.

  Mersin ve çevresindeki yerleşimin tümünde yerel mutfağın ürünleri bulunabiliyor. Kebap çeşitleri mutfağın esasını oluşturuyor. Kebap çeşitlerinden bazıları sabah kahvaltısı ya da ara zamanda atıştırmalık olarak da yeniliyor. Arap mutfağının hediyesi olan tantuni bir zamanların yoksul yemeği, kasaptan alınan kıyma artıklarının, bir tencerede soğan ve domates ile birlikte kavrulup lavaş ekmeğine dürüm yapıldığı yemekti. Bu yemek en yaygın olan kebabçıların yanında neredeyse her sokak başında bulunan ‘’tantuni küçük parçalara ayrılmış kıyma, kuşbaşı veya biftekten yapılıyor. Çukurova ve Güney Doğu’nun ortak özelliklerini gösteren özel fırında veya kızartılarak yapılan içli köfte Mersin’de haşlanarak yapılıyor ve daha hafif oluyor. Deniz ürünleri ise Jumbo denilen iri karidesler, Doğu Akdeniz’in en beğenilen lagos balığı, çipura, kalamar, akya, eşkina, ahtapot, subye başka yerlerde bulunamayacak özel lezzetler.

Yörüklerde sabahları yufkadan daha küçük ve daha kalın biçimde bazlama yapılır. İçine çökelek peynir, kavurma, soğan, taze biber, domates gibi yiyecekler koyarak ‘’çomaç’’ ederler ve buna ‘’sıkma’’da denir. Et yemekleri çoğu zaman öğle yemeklerinde yenir.

Yiyecekler Mersin yöresinin kendine özgü, lezzetli yemekleri de vardır. Yemeklerde buğday önem taşır, et ve sebze yemekleri de çok çeşitli aynı zamanda lezzetlidir. Sebze yemeği olarak ekili sebzelerin yanı sıra kırda kendiliğinden yetişen sebzelerde tercih edilir. Mersin mutfağının temel özelliği bol baharatlı yemekleri ve yemek üstüne yenilen tatlıdır.

Buğday ve buğdaya dayalı yiyecekler her ailenin mutfağında eksik olmaz. Özellikle bulgurun mutfaklarda yaygın olarak benimsenmesi eskiden beri süregelen bir ananenin devamıdır. Çukurova’ya ilk yerleşmelerin, büyük çoğunluğunun göçebe olduğundan dolayı bulgura verilen önem büyüktür.  Bulgura dayalı yiyeceklerden bazıları ise Analı-Kızlı, Kısır, Batırık, Öğcel, Sini Köftesi, Fellah Köftesi, Lepe (Lapa), Yumurtalı Köfte, Susamlı Köfte, Etli Dövme Pilavı, Keşkek, Gavırga, Kapana, Humus, Topalak Çorbası, Yüzük Çorbası, Tatar Çorbası gibi çeşitlemelerdir. Mersin’de et ve sebze yemekleri beslenmede önemli bir yer tutar. Davar, koyun, deve, sığır ve balık gibi hayvanların eti daha çok tüketilir. Et yemekleri çoğu zaman öğle yemeklerinde yeniliyor. Sebze yemekleri akşam daha çok yenilir. Pancar yaprağı, Hardal otu, Semizotu, Ebegümeci, Kuzukulağı, Kuş teresi, Küncü güzeli, Akkulak, Bahar otu, tatlı ot ve ısırgan otu başlıca tüketilen sebzelerdir. Bu sebzelerden en çok börek yapılmaktadır. Semizotu, Baharat otu, Kıvrışık, Kavarak, Küncü güzeli ve Lahanadan da salata yapılmaktadır. Diğer bazı sebze yemekleri ise Susamlı Turp Otu Yemeği, Dolmalar ( patlıcan, domates, kabak ve dolmalık biber), sarmalar ve babagannuş’tur. İçeceklerin popüler olanları ise şalgam suyu, yazın meyan şerbeti ve yemeklerden sonra içilen Tarsusi kahvedir. Tarsusi bildiğimiz Türk kahvesi ama özelliği çay bardağında sunulmasıdır

Tatlılar içinde Mersinle özdeşen, Arap mutfağından gelen lezzet havuç, ceviz ve Hindistan şekerinin oluşturduğu cezerye ve köpüklü kremasıyla kerebiç tatlısı Mersinle bütünleşmiş tatlılardır. Kadayıf’ın salamura yapılmamış taze peynirli olan künefesi de çok ün almış bir tatlıdır. Anamur’un kendine özgü tatlısı, çıtır çıtır susamların tahinle birleştiği samsa, incir reçelini andıran heleş ise en meşhurları arasında yerini alır.